Archiwum kategorii: Galeria Akcji

W. Skiba i A. Wyporek SA

W. Skiba i A. Wyporek SA – odcinek zbiorowy akcji I emisji (4 akcje po 500 zł)

Spółka została zarejestrowana 1 kwietnia 1935 roku (RHB 9759) przez Sąd Okręgowy w Warszawie. Kapitał spółki wynosił 400.000 złotych, podzielony na 800 akcji po 500 zł wydanych w odcinkach zbiorowych po 2, 4 i 10 akcji. Działalność samego przedsiębiorstwa W. Skiba i A. Wyporek rozpoczęła się jednak znacznie wcześniej. Obaj panowie byli z wykształcenia chemikami, a ich działalność skupiała się głównie na wytwarzaniu papieru światłoczułego oraz reprodukcji rysunków technicznych i budowlanych. To właśnie oni stworzyli pierwszą krajową fabrykę parową papierów światłoczułych. Fabryka wytwarzała papiery negatywowe (cynotypowe), pozytywowe i sepiowe.

Działalność spółki była oceniana bardzo pozytywnie, szczególnie ceniono innowacyjność i profesjonalizm. Zwykło się twierdzić, iż każdy szanujący się architekt korzystał z usług spółki.

Towarzystwo Ubezpieczeń „PRZEZORNOŚĆ” SA

Towarzystwo Ubezpieczeń „PRZEZORNOŚĆ” SA – 50 akcji po 25 zł, III emisja

Towarzystwo Ubezpieczeń „Przezorność” SA zostało założone jako druga spółka akcyjna na ziemiach polskich zajmująca się ubezpieczeniami. Nastąpiło to w 1891 roku. W momencie założenia kapitał akcyjny wynosił 500.000 rubli, a w jego objęciu brali udział m.in. Warszawskie Towarzystwo Ubezpieczeń od Ognia SA oraz Towarzystwo Wzajemnych Ubezpieczeń w Krakowie (tzw. „Florianka”). Kapitał zakładowy towarzystwa podlegał licznym fluktuacjom, np. w markach polskich na koniec 1923 roku osiągnął wysokość 40.500.000 marek. Najciekawszy jednak jest jego stan w związku ze zmianą waluty i obowiązkowym przeliczeniem kapitałów po 1924 roku. Mianowicie na koniec 1925 roku kapitał raportowany do Państwowego Urzędu Kontroli Ubezpieczeń wynosił … 23 złote (inna ciekawostka, to że raportowany w bilansie otwarcia 1926 roku wynosił już 50 groszy mniej, czyli 22,5 złotego). Towarzystwo przetrwało i już w 1926 roku kapitał został podniesiony do 600.000 zł, aby w całym okresie międzywojennym zamknąć się kwotą 2.062.500 zł.

” Przemysłowe Zakłady Chemiczne „ZAGOŻDŻON” SA

Przemysłowe Zakłady Chemiczne „ZAGOŻDŻON” SA – akcja na 1.000 mkp, I emisja

Jako data powstania Spółki wskazywany jest rok 1921. Spółka zajmowała się w szczególności produkcją smarów wozowych, olejów maszynowych i cylindrowych, pokostu, farb olejnych oraz produkcją i przetwarzaniem innych wyrobów chemicznych, które, oprócz rynku krajowego, trafiały także na eksport do Niemiec czy Anglii. Same zakłady umiejscowione były w Pionkach przy ulicy Chemicznej, biura zakładów znajdowały się przy ul. Lubelskiej w Radomiu, natomiast biura Zarządu i jego siedziba znajdowała się przy ul. Brackiej w Warszawie. Nazwa spółki wzięła się od nazwy miejscowości Zagożdżon. Z kolei miasto Zagożdżon zostało przemianowane na Pionki w 1932 roku. W tym czasie już funkcjonowała dużo większa fabryka chemiczna w tej miejscowości, czyli Państwowa Wytwórnia Prochów i Materiałów Kruszących (późniejszy „Pronit”). W chwili powstania Spółki w skład jej Zarządu weszli Aleksander Dobrowolski, Stefan Hollak (także dyrektor naczelny Zakładów), Tomasz Michałowski, hr. Izabela Sobańska oraz Zygmunt Zaborowski. Początkowy kapitał zakładowy Spółki wynosił 50.000.000 marek polskich, jednakże już w roku 1923 osiągnął w wyniku III emisji wysokość 200.000.000 marek polskich. Chociaż Spółka zbankrutowała w roku 1929 jest wymieniona w 104 tomie niemieckiej publikacji „Chemisches Zentralblatt” z roku 1933 (wydanie II).

Dalsze ciekawe informacje o spółce (w tym jej akcje) i mieście można znaleźć na:

www.nadzagozdzonka.pl/wiadomoci/3-newsflash/113-bya-taka-firma-czyli-nie-tylko-pwp.html

www.pionki.pl/content.php?cms_id=2&lang=1&p2=p21

FABRYKA PRODUKTÓW CHEMICZNYCH „LIBAN” SA

FABRYKA PRODUKTÓW CHEMICZNYCH „LIBAN” SA – akcja na 100 zł, II emisja

Papier nie tylko służył do drukowania papierów wartościowych. Wielu artystów na szczęście wykorzystywało go również w innych celach, np. tworząc plakaty. Jednym z nich był Feliks Michał Wygrzywalski, o czym możemy przekonać się wstępując do Muzeum Plakatu w Wilanowie.

Plakat powstał w 1926 roku i zatytułowany jest „Stosujcie nawozy sztuczne”. Szkopuł w tym, że datę wcześniejszą o rok nosi akcja I emisji Fabryki Nawozów Sztucznych „Liban” SA w Krakowie, na której widnieje identyczny rysunek. Co było pierwsze? Śmiem twierdzić, że jednak akcja, czyli najpierw był papier wartościowy.

A sam artysta? Po studiach w Monachium i Paryżu powrócił w 1908 roku do Lwowa. W jego twórczości można wskazać dwa okresy: pierwszy to silna ekspresja i naturalizm, drugi to realizm objawiający się licznymi pejzażami. Zaprojektował m.in. dekoracje lwowskiej Izby Przemysłowo-Handlowej.

NASZ SKLEP – URANIA SA

NASZ SKLEP – URANIA SA – akcja na okaziciela II emisji na 25 zł

Spółka Akcyjna „Nasz Sklep” z siedzibą w Warszawie przy ul. Siennej 15 została założona w 1921 r. i w początkowych latach działalności zajmowała się głównie handlem papierem i różnej maści przyborami piśmiennymi. Jednym z założycieli był Stanisław Kruszewski, barwna postać dwudziestolecia międzywojennego. W 1927 roku nastąpiła fuzja spółek: Towarzystwa Akcyjnego Urządzeń Szkolnych i Laboratoryjnych „Urania”, Sosnowieckich Zakładów Graficznych SA oraz Fabryki Przyrządów Naukowych „Fizyka” SA, w ten sposób, że „Nasz Sklep” SA została spółką przejmującą. Wynikiem fuzji była między innymi zmiana nazwy na „Nasz Sklep – Urania” SA (przez pewien czas spółka miała siedzibę na ul. Ordynackiej 11, ale w rocznikach występuje także adres ul. Sienna 39 – zupełnie taki sam jak naszego Stowarzyszenia). Spółka w latach trzydziestych była jedną z największych hurtowni papieru i materiałów piśmiennych w Polsce, ale także prowadziła drukarnię, litografię i introligatornię.

BANK LEŚNY W WILNIE SA

/ezcol_1half]

BANK LEŚNY W WILNIE SA – 100 akcji po 1.000 mkp, II emisji

Bardzo mały i krótko istniejący bank. Jak pisze prof. Wojciech Morawski w „Słowniku bankowości polskiej do 1939 roku” bank był ściśle związany ze stronnictwem PSL „Piast”, co umożliwiło korzystną sprzedaż Skarbowi Państwa nieruchomości należącej do banku, a położonej w Warszawie przy ul. Krakowskie Przedmieście 50. Podobno PSL „Piast” odwdzięczał się Władysławowi Grabskiemu kilkoma korzystnymi głosowaniami w Sejmie. Mimo tej transakcji bank nie uratował się przed upadłością. W. Morawski wspomina, że bank został postawiony w stan likwidacji z początkiem 1925 roku, w rzeczywistości jednak mimo, że planowano likwidację banku, sąd był zmuszony ogłosić upadłość banku znacznie wcześniej, gdyż w okresie wakacji 1924 roku. Co ciekawe nastąpiło to niedługo po tym, jak bank zmienił siedzibę i nazwę. Na początku 1924 roku bank przeniósł swoją siedzibę z Wilna do Warszawy, a firma banku została skrócona do „Bank Leśny” SA.

SPÓŁKA AKCYJNA CUKROWNI I RAFINERJI „BOROWICZKI”

SPÓŁKA AKCYJNA CUKROWNI I RAFINERJI „BOROWICZKI” – akcja na 500 zł

W Płocku i okolicach niestety nie było zbyt wiele spółek akcyjnych. Tereny byłej guberni płockiej pozostawały słabo uprzemysłowione, a podstawową przyczyną był brak dobrej komunikacji, w szczególności linii kolejowych. Co prawda rozważano budowę linii Ciechanów – Płock, a więc połączenie Płocka z Koleją Nadwiślańską, ale na planach skończyło się. Jedynym w miarę wygodnym środkiem komunikacji pozostawały barki wiślane. Właśnie przy rzece powstała w 1899 roku cukrownia pod Płockim w Borowiczkach (obecnie dzielnica Płocka). Kapitał zakładowy spółki wynosił 600.000 rubli. Taka lokalizacja cukrowni przyczyniła się do upadku innej cukrowni położonej w dół rzeki Wisły, czyli Cukrowni Leonów w Duninowie. Po I wojnie światowej akcje Cukrowni Borowiczki zostały dopuszczone do notowań na giełdzie warszawskiej, ale notowania trwały krótko, gdyż w latach 1923-1926.

TOWARZYSTWO AKCYJNE ZAKŁADÓW ŻELAZNYCH I STALOWYCH „SKARŻYSKO”

TOWARZYSTWO AKCYJNE ZAKŁADÓW ŻELAZNYCH I STALOWYCH „SKARŻYSKO” – akcja na 400 rubli złotem

Informacji o spółkach akcyjnych można szukać także w internecie. Specyfika tego źródła nakazuje jednak zachowanie ostrożności i weryfikowanie tak zdobytej wiedzy. O Towarzystwie Akcyjnym Zakładów Żelaznych i Stalowych „Skarżysko” dowiemy się wiele ciekawych rzeczy z poniższych linków:

chwalilza.blox.pl/2010/09/Odlewnia-Kamienna-w-Skarzysku-Kamiennej.html

orka2.sejm.gov.pl/Debata6.nsf/main/260ABA8E

www.skarzysko.org/modules.php

www.echodnia.eu/apps/pbcs.dll/article

Proszę jednak zwrócić uwagę, że np. podana w jednym z nich informacja o upadłości spółki w 1906 roku nie znajduje potwierdzenia w dokumentach źródłowych, bowiem na podstawie MP 91/1919 możemy ustalić, iż dopiero w 1908 roku walne zgormadzenie spółki podjęło decyzję o przeprowadzeniu jej likwidacji, a sama likwidacja trwała jeszcze po I wojnie światowej. Majątek spółki został w 1923 roku przejęty przez założoną specjalnie w tym celu zupełnie nową spółkę akcyjną – Hutę Skarżysko SA.

Serdecznie dziękuję pragnącej zachować anonimowość Osobie za przekazanie skanu akcji i wyrażenie zgody na jego publikację na stronie SKHPW.

OIKOS ZWIĄZKOWE ZAKŁADY PRZEMYSŁU DRZEWNEGO I BUDOWNICTWA DRZEWNEGO SA

OIKOS ZWIĄZKOWE ZAKŁADY PRZEMYSŁU DRZEWNEGO I BUDOWNICTWA DRZEWNEGO SA – akcja na 1000 mkp z 1920 roku

Spółka została założona w 1920 roku z siedzibą we Lwowie. Wśród jej założycieli znajdujemy Polski Bank Przemysłowy SA, Ziemski Bank Kredytowy SA oraz hr Stanisława Badeniego. Przedmiotem przedsiębiorstwa było prowadzenie gospodarstw leśnych i eksploatacja lasów. Spółka wytwarzała części budynków drewnianych, posadzki, meble, forniry, dykty klejone. Posiadała także cegielnię i fabrykę dachówek. Wszystkie zakłady spółki z punktu widzenia dzisiejszego czytelnika zlokalizowane były w dość egzotycznych miejscach: Rzęśnia Polska, Sielec-Bieńkowa, Zamarstynów, Sokole, Wola Chołojowska.

Pochlebnie o spółce można było przeczytać m.in. w międzywojennej Gazecie Handlowej: ebuw.uw.edu.pl/dlibra/plain-content (polecam gorąco, trzeba jednak zainstalować wtyczkę do obsługi formatu djvu).

Akcje spółki były przedmiotem notowań na Giełdzie Pieniężnej w Warszawie w latach 1923-1926.

TOWARZYSTWO PRZEMYSŁOWO – NAFTOWE LENARTOWICZ BR RYLSCY i S-KA SA

TOWARZYSTWO PRZEMYSŁOWO – NAFTOWE LENARTOWICZ BR RYLSCY i S-KA SA – 10 akcji po 500 mkp, III emisji

Niewielkie założone w 1920 roku towarzystwo naftowe. Początkowo zajmowało się transakcjami udziałowymi, aby po trzech latach rozpocząć działalność wiertniczą. Do spółki należały kopalnie ropy w Iwoniczu (kopalnia „Elin”) i Borysławiu (kopalnie „Lenaryl” I, II i III), tereny naftowe w Mraźnicy, a także fabryka chemiczna „Tovott” w Drohobyczu, fabryka wyrobów chemicznych „Ropa” w Radymnie, fabryka wyrobów betonowych „Beton” w Przemyślu oraz dom powierniczo-naftowy w Drohobyczu. W powyższych przedsiębiorstwach udziały, oprócz spółki, posiadał także dyrektor zarządzający spółki – Jan Lenartowicz oraz inni członkowie zarządu, co łącznie dawało im kontrolę nad fabrykami (rozwiązanie całkiem popularne i w dzisiejszych czasach).

Od 1926 roku spółka znajdowała się pod nadzorem sądowym w związku z poniesionymi stratami, a na początku 1929 roku została postawiona w stan likwidacji.

Akcje spółki były notowane w latach 1922 -1925 na Giełdzie Pieniężnej w Warszawie.

Facebook