Poniżej umieszczone zostały wszystkie wpisy opublikowane na starych stronach SKHPW. Ponieważ zachowują aktualność publikujemy je w tym miejscu, aby służyły kolekcjonerom historycznych papierów wartościowych.
Wirtualne muzeum chemii gospodarstwa domowego i kosmetyków
Absolutnie koniecznie należy zapoznać się z Wirtualnym Muzeum Chemii Gospodarstwa Domowego i Kosmetyków, gdzie zaprezentowane są fantastyczne zbiory związane z dawnymi podmiotami działającymi w tej branży.
cosmeticandhouseholdmuseum.com/
Bracia Jabłkowscy – Romans ekonomiczny
Tytuł książki o Domu Towarowym Braci Jabłkowskich posłużył także naszemu koledze Grzegorzowi Dróżdż do zatytułowania znakomitej prezentacji poświęconej gospodarczej historii rodziny Jabłkowskich. Historii która znalazła swoje odzwierciedlenie w różnych papierach wartościowych. Wizerunki tych papierów znajdziecie Państwo w prezentacji. Wierzę, że będą one jedynie pretekstem do poznania innych szczegółów kalisko-warszawskiego handlu. Grzegorzu, pięknie dziękujemy za udostępnienie prezentacji
Źródła wojskowe do dziejów przemysłu
Osoby szczególnie zainteresowane przemysłem działający na potrzeby wojska powinni zainteresować się zbiorami Centralnego Archiwum Wojskowego. Tymczasem załaczamy link do ciekawego opracowania „Źródła wojskowe do dziejów przemysłu w latach 1919-1939”:
archiwumcaw.wp.mil.pl/biuletyn/b1/b1_6.pdf
Zakłady Kazimierza Granzowa – prezentacja z V Spotkań Kolekcjonerskich
Siłą tradycji publikujemy kolejną prezentację z kolejnych , gdyż V Spotkań Kolekcjonerskich. Tym razem mogliśmy wysłuchać prelekcji naszego kolegi Grzegorza Włodarczyka poświęconej spółce Zakłady Cegielniane „Kazimierz Granzow” SA w Kawęczynie (wtedy jeszcze pod Warszawą). Serdecznie dziękujemy za udział w Spotkaniach, a Grzegorzowi za udostępnienie prezentacji.
Przędzalnia i Tkalnia Juty „Warta” SA
Kolejna praca magisterska znaleziona w sieci. Tym razem poświęcona Przędzalni i Tkalni Juty „Warta” SA zlokalizowanej w Częstochowie
Przędzalnia i Tkalnia Juty „Warta” SA
Miłej lektury
Narodowe Archiwum Cyfrowe
Zapewne większości osób od dawna znany projekt, ale dla porządku zamieszczam poniżej link do strony Narodowego Archiwum Cyfrowego, z której można rozpocząć wyszukiwanie w bazie ponad 150.000 zarchiwizowanych fotografii. Nie muszę chyba specjalnie przekonywać, iż jest to również gigantyczny zbiór zdjęć dokumentujących historię polskiego przemysłu.
Wyciągi z rejestrów handlowych
Dzięki Karolowi Sienkiewiczowi nasz dział Edukacji wzbogaca się niniejszym o kopie wyciągów z rejestrów handlowych z kilku sądów okręgowych i powiatowych (tutaj wyjaśnienie: w początkach lat dwudziestych rejestry handlowe prowadzone były na terenie byłych zaborów rosyjskie i austriackiego przez sądy okręgowe, a na terenach byłego zaboru pruskiego przez sądy powiatowe). Załączone wyciągi z rejestrów handlowych zostały opublikowane w Przewodniku Przemysłu i Handlu Polskiego, Rocznik II.
Karolu, dziękujemy.
Kolejna odsłona notowań akcji na Allegro
Po 2 latach nadszedł czas na odświeżenie zestawienia najczęściej notowanych akcji na Allegro. W załączonym pliku znajdziecie Państwo taką listę wraz z osiąganymi przez poszczególne akcje w kolejnych latach cenami minimalnymi i maksymalnymi. W przypadku, gdy mamy ujętą jedną cenę oznacza to, iż zanotowano jedną transakcję, odpowiednio brak ceny oznacza brak transakcji. W tegorocznym zestawieniu poprawione zostały spostrzeżone błędy z poprzedniego zestawienia, a także dodano kilka spółek, których akcje w dwóch ostatnich latach były bardzo często notowane (pod warunkiem wszelako, iż wcześniej także były szeroko znane). Do obecnego zestawienia zachowują aktualność wszystkie wcześniej poczynione spostrzeżenia (patrz kilka postów niżej w tym dziale), z tym że oczywiście w przypadku dwóch dodanych lat musimy skonstatować, iż mieliśmy doczynienia z wyraźną stabilizacją lub wręcz obniżeniem notowań. Wydaje się też, że obserwowaliśmy co najmniej lekkie obniżenie obrotów.
Mając nadzieję, że załączona lista będzie dobrze służyła wszystkim kolekcjonerom, a w szczególności początkującym, uprzejmie proszę pamiętać, iż jest to zestawienie całkowicie prywatne i mimo starań może zawierać drobne błędy lub nieścisłości.
Drago i M. Zagajski
Mam przyjemność zamieścić kolejny tekst poświęcony polskim spółkom akcyjnym okresu międzywojennego. Tym razem autorem jest nasz kolega Grzegorz Włodarczyk, a spółki, które go zaintrygowały to „Drago” SA oraz Towarzystwo Handlowo – Przemysłowe M. Zagajski SA. Dziękując Grzegorzowi, życzę wszystkim miłej lektury.
Prezentacje ze Spotkań Kolekcjonerskich
Od 2 lat Stowarzyszenie Kolekcjonerów Historycznych Papierów Wartościowych organizuje dwa razy w roku Spotkania Kolekcjonerskie, ktore są okazją do „wymiany myśli i walorów”. Obowiązkowym punktem każdego spotkania jest prezentacja poświęcona szeroko rozumianej historii papierów wartościowych i kolekcjonerstwu. Na dotychczasowych 4 spotkaniach poruszane były tematy:
1. Znani i anonimowi projektanci papierów wartościowych – lepsze czy słabsze projekty – Leszek Koziorowski
2. Akcje spółek notowanych na giełdzie warszawskiej przed 1939 rokiem – Leszek Koziorowski
3. Jedna spółka – trzy waluty. Z historii zakładów Zieleniewskiego – Leszek Koziorowski
4. „Siła i Światło” – biznes i patriotyzm – Grzegorz Dróżdż
Zgodnie z dawno już poczynionymi obietnicami w powyższych linkach zamieszczamy wszystkie te cztery prezentacje. Oczywiście za zgodą autorów sukcesywnie w miarę odbywania kolejnych spotkań zamieszczać będziemy następne prezentacje.
Huta Bankowa
Rozwój przemysłu na Śląsku to przede wszystkim górnictwo i hutnictwo. Dlatego też nie od rzeczy będzie zapoznać się z bogato ilustrowaną (również papierami wartościowymi) monografią poświęconą Hucie Bankowej. Książkę można bez problemu pobrać z sieci pod adresem:
www.hutabankowa.pl/monografia.pdf
Towarzystwo Kredytowe miasta Lublina
Niezwykle ważnymi instytucjami kredytu długoterminowego były towarzystwa kredytowe. Oprócz pierwszego powstałego na ziemiach polskich Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego w Warszawie działały liczne mniejsze Towarzystwa Kredytowe Miejskie organizowane pod koniec XIX wieku. Wśród nich działało między innymi Towarzystwo Kredytowe miasta Lublina. Temu towarzystwu oraz emitowanym przez nie listom zastawnym poświęcony jest artykuł Anny Fermus opublikowany w Kwartalniku OIRP w Lublinie, do którego link zamieszczamy w załączeniu (www.oirp.lublin.pl/biuletyn-qprawnikq.html). Jednak oprócz artykułu warto także sięgnąć do rozprawy doktorskiej opublikowanej całkiem niedawno, a będącej monografią pt. „Towarzystwo Kredytowe miasta Lublina 1885-1915”.
Kolej Lokalna Muszyna Krynica
Zainteresowanych historią kolejowych spółek akcyjnych odsyłam do mojego artykułu pt. „Towarzystwo Akcyjne Kolei Lokalnej Muszyna – Krynica”, który został opublikowany w najnowszym roczniku (2011) Almanachu Muszyny. Znajduje się tam także II część artykułu (I w jednym z wcześniejszych roczników) Leszka Zakrzewskiego poświęcony funkcjonowaniu samej linii kolejowej. Zachęcam do nabywania, także dlatego, że całkowity przychód z wydawnictwa przeznaczony jest na stypendia dla uzdolnionej młodzież z okolic klucza muszyńskiego. Więcej szczegółów na www.almanachmuszyny.pl
Spółki akcyjne na Wołyniu
W najnowszym XVII Roczniku Lubelskich Wiadomości Numizmatycznych (2011) znajduje się niezwykle ciekawy i obszerny artykuł poświęcony spółkom akcyjnym na Wołyniu, a ilustrowany akcjami, z których nie wszystkie można łatwo znaleźć w obiegu. Autorem artykułu jest Artur Czuchryta, a tytuł brzmi: „Spółki akcyjne na Wołyniu do 1939 roku i ich akcje”. Zachęcam, to w sumie tylko 63 strony ciekawej lektury. Numer dostępny jest w internecie, m. in. na Allegro.
O Asygnatach Skarbu Polskiego z 1918 roku
Nasz kolega, Karol Sienkiewicz, przygotował dla Państwa bardzo interesujący artykuł o asygnatach emitowanych w 1918 rok wraz z odpowiednimi ilustracjami. Absolutnie obowiązkowy tekst dla wszystkich fanów obligacji skarbowych. Link do artykułu po kliknięciu w tytuł powyżej, a skany samych asygnat znajdziecie Państwo po kliknięciu w poniższe odnośniki (15 sztuk). Serdecznie zachęcam do lektury. Karolu, dziękuję.
W poszukiwaniu starych fabryk
Poszukiwania wiedzy związanej z historycznymi papierami wartościowymi, to przede wszystkim poszukiwania informacji i źródeł do historii starych fabryk. W internecie od dłuższego czasu można obserwować narastanie mody na eksplorację starych zakładów przemysłowych. Z mody tej możemy, a nawet powinniśmy korzystać, jeżeli pragniemy poszerzyć naszą wiedzę historyczną. Ale fotografia to nie wszystko. Isnieją także grupy osób stawiające sobie za cel ochronę zabytków przemysłowych i w tym celu ich dokumentowanie.
Wszystkie te strony pomagają nam dążyć do osiągnięcia naszych celów, a ponieważ wśród nich są także fora internetowe, to ułatwiają one kontaktowanie się z „osobowymi źródłami informacji”. Poniżej zatem trochę użytecznych linków do historii starych fabryk:
fotoforum.gazeta.pl/72,2,735,30570559.html
www.madein.waw.pl/ i madeinwola.waw.pl/
www.skyscrapercity.com/forumdisplay.php
Hartwig Kantorowicz Następca
Ostatnio zostałem „sprowokowany” przez Ernsta Kantorowicza i spółkę Hartwig Kantorowicz Następca Towarzystwo Akcyjne do małych badań terenowo-internetowyo-źródłowych, czego efektem jest załączony tekst. Może komuś się spodoba
Zakłady Graficzne „Sztuka” w Toruniu
Zakłady Graficzne „Sztuka” w Toruniu były mimo krótkiego okresu istnienia niezwykle ciekawym zakładem z punktu widzenia kolekcjonera papierów wartościowych. Jednym z jego współwłaścicieli był Felicjan Szczęsny Kowarski. Czy był on także projektantem akcji? Zachęcam do przeczytania załączonego pliku.
Skany akcji spółek cukrowniczych
Kolejny raz zachęcam do wytrwałego przeszukiwania Sieci. Tym razem pragnę podpowiedzieć, gdzie można znaleźć skany akcji spółek cukrowniczych z całego świata, w tym z Polski:
Skany akcji spółek cukrowniczych
Skany toruńskich papierów wartościowych
Nasz kolega, członek Stowarzyszenia, Karol Sienkiewicz jest znanym pasjonatem historycznych obligacji i akcji. Niewątliwie także jest dysponentem unikalnej wiedzy na temat papierów wartościowych i spółek z Torunia i okolic (w tym dalszych). Aktywnie zajmuje się również promocją papierów wartościowych organizując np. wystawy w Toruniu. Niektórymi skanami papierów wartościowych ze swojej kolekcji podzielił się ze wszystkimi publikując je w internecie. Zachęcam do ich obejrzenia: www.radcowie.biz/torun-w-akcji.html
Toruńscy Redemptoryści
Toruńscy Redemptoryści to zakon powszechnie w Polsce rozpoznawany. We współczesnych czasach nie można jednak również zapomnieć o tym, że zakon przed wojną był emitentem papierów wartościowych. Niezwykle ciekawy artykuł na ten temat napisał nasz kolega, Karol Sienkiewicz. Jego skan publikujemy w powyższym linku. Karolu, dziękuję.
Jurata Uzdrowisko na Półwyspie Helu
W pierwszym numerze z 2010 roku „Helskiej Blizy” (regionalny helski miesięcznik) ukazał się krótki artykuł dotyczący spółki „Jurata” Uzdrowisko na Półwyspie Helu. Artykuł ilustrowany jest skanami czterech akcji spółki. Tekst powstał na podstawie informacji zasięgniętych w rejestrze handlowym. Zainteresowanym tą spółką serdecznie polecam. Klikając na link tytułowy można znaleźć pełen skan tekstu publikacji, natomiast poniżej link do publikacji z tekstem niepełnym:
„Jurata” Uzdrowisko na Półwyspie Helu
Federacja Bibliotek Cyfrowych
Dzięki Karolowi Sienkiewiczowi (Karol, pięknie dziękuję) znajdziecie Państwo poniżej link do zeskanowanej publikacji dotyczącej ciekawych fragmentów dziejów polskiego przemysłu:
Inżynierowie polscy w XIX i XX wieku
Przy okazji zwróćcie Państwo uwagę, iż coraz więcej polskich bibliotek przystępuje do Federacji Bibliotek Cyfrowych i udostępnia w sieci zdygitalizowane zbiory. Wśród nich znaleźć można wiele perełek związanych z polskimi papierami wartościowymi i spółkami akcyjnymi. Tytułem przykładu (i zachęty jednocześnie) wspomnę jedynie o tym, że np. Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego udostępnia w ten sposób posiadane międzywojenne roczniki Przemysłu i Handlu. Proszę szukać, oto link:
Fabryka Ołówków „Majewski i Ska”
W sieci można znaleźć wiele użytecznych informacji na temat przedwojennych spółek akcyjnych. Ciekawą pracę dyplomową na temat historii Fabryki Ołówków „Majewski i Ska” napisała Lidia Kijewska – Wittstock. Pracę można znaleźć pod adresem: www.pruszkow.pl/pdf/majewski.pdf. Miłej lektury.
Notowania 302 akcji na Allegro w latach 2001-2009
Umieszczając 4 miesiące temu listę 106 najczęściej (według moich obserwacji) kwotowanych akcji na Allegro zdałem sobie sprawę, że „coś krótkie” to zestawienie. W rzeczywistości maiałem spory materiał poznawczy dla przygotowania szerszego zestawienia. Pomyślałem wówczas, że świetną okazją będzie zakończenie 2009 roku, gdyż taki przegląd cen akcji będzie obejmował 9 kolejnych pełnych lat. Dlatego też załączone zestawienie zawiera notowania 302 akcji, przy czym przy ich wyborze decydujące znaczenia miała częstotliwość pojawiania się akcji na Allegro. Uznałem, że dla zakwalifikowania akcji do zestawienia konieczne jest, aby akcja była notowana co najmniej w czterech różnych latach. Prezentuję załączone zestawienie, jednak uprzejmie proszę o wyrozumiałość. Na pewno nie uniknąłem omyłek przy spisywaniu cen z Allegro, jak i przy przygotowaniu samego zestawienia. Najważniejsze jednak przy korzystaniu z pliku jest, aby pamiętać, iż notowane akcje były w różnych stanach zachowania, od średnich do bardzo dobrych (destrukty pomijałem). Proszę zwrócić uwagę, iż zestawienie zawiera ceny minimalne i maksymalne w poszczególnych latach, a jeżeli było tylko jedno notowanie, to tę jedną cenę.
Przeglądając notowania z Allegro nasunęło mi się kilka wniosków, którymi chciałbym się podzielić:
1) osiągane wyniki aukcji cechują się dużą przypadkowością, przy czym częściej nabywcy znacznie przepłacali za popularne walory
2) akcje pojawiające się po raz pierwszy osiągają znaczne wartości w pierwszym notowaniu, a w następnych cena gwałtownie spada i stabilizuje się często na poziomie trzeciego, czy czwartego notowania
3) średnie ceny polskich akcji w przeciągu ostatnich 9 lat stabilnie rosły, przy czym, co ciekawe, dotyczyło to także bardzo popularnych walorów
4) mimo rozwoju rynku starych papierów wartościowych, wciąż pozostaje on „płytki”, według moich szacunków papiery wartościowe zbiera w Polsce ok. 200 osób.
Polskie Obligacje Państwowe
Pod poniższym linkiem znajdziecie Państwo plik pdf ze znakomitą publikacją opisującą polskie obligacje skarbowe okresu międzywojennego. Gorąco zachęcam do zapoznanie się z tą kompleksową pracą, której autorem jest Piotr Bykowski.
Polskie Obligacje Państwowe 1918-1939
Rozprawy habilitacyjne i doktorskie dotyczące historii polskiego przemysłu
W załączonym pliku umieściłem wyszukane rozprawy habilitacyjne i doktorskie z ostatnich 20 lat, których przedmiotem jest historia polskiego przemysłu i ludzi z nim związanych. Jestem przekonany, że w pracach tych można znaleźć wiele cennych informacji o polskich spółkach akcyjnych.
Zachęcam również wszystkich Państwa do nadsyłania na adres mailowy SKHPW informacji o innych habilitacjach, doktoratach, jak również pozycjach książkowych i artykułach w czasopismach dotyczących historii polskiego przemysłu. Tuszę, że wspólnie w ten sposób zgromadzona wiedza pozwoli na po pierwsze uzupełnienie załączonego zestawienia, a po drugie stworzenie bibliografii historii papierów wartościowych, jak i samych spółek akcyjnych.
Skany papierów wartościowych w internecie
We współczesnym świecie zasadą staje się poszukiwanie informacji w internecie. Nie zawsze znajdziemy tam informacje wiarygodne, ale próbować warto. Zwłaszcza jeżeli są to informacje wyszukiwane „u źródła” lub po prostu skany. Właśnie skany papierów wartościowych przynoszą nam często bezcenne informacje. Wcześniej często nie mieliśmy bowiem szansy nawet zobaczyć jak dany papier wartościowy wygląda, czy w ogóle dotrwał do naszych czasów. Zatem poszukujmy takich informacji w necie. Poniżej przedstawiam bardzo subiektywne zestawienie najciekawszych skanów akcji i obligacji (oraz informacji o nich):
3. Kilka niezwykle ciekawych akcji z rejonu Bydgoszczy w zbiorach UMK – specjalne podziękowania dla Karola Sienkiewicza za wskazanie
4. Polskie Radio – 4 rzadkie i bardzo rzadkie pozycje
5. Archiwum w Częstochowie też posiada skromny zbiorek – niestety skany nie są najlepsze
6. Rzadki dokument Banku Towarzystw Spółdzielczych
8. … ale w najnowszym wydaniu (X 2009) jakość jest już znacznie lepsza
Życzę owocnych poszukiwań.
Pierwsza polska aukcja papierów wartościowych
W dniu 15 maja 2004 roku odbyła się pierwsza (i na razie jedyna) polska aukcja papierów wartościowych. Jej organizatorem była Galeria Akcji prowadzona przez członka Stowarzyszenia p. Tomasza Górniaka. Ostatnio przeglądałem katalog tej aukcji i z pewnym sentymentem wspominałem niektóre ceny oferowanych walorów. Nieco poniżej znajdziecie Państwo ikonki do przykładowych trzech stron z katalogu (jedna z oferowanymi obligacjami, dwie z akcjami).
Setka najczęściej kupowanych akcji
Początkujący kolekcjoner papierów wartościowych często zadaje sobie pytanie: „ile warta jest ta akcja?„.
Przygotowałem zestawienie 106 (miało być 100, ale nie mogę się zdecydować na dalsze cięcia) polskich akcji, które najczęściej były przedmiotem transakcji na Allegro. Zestawienie obejmuje okres 2001-połowa 2009 roku i pokazuje minimalne i maksymalne ceny transakcyjne bez względu na stan zachowania sprzedawanych akcji. W mojej ocenie za te akcje nie warto przepłacać. Ich szacunkowa wartość kolekcjonerska dla dobrych stanów zachowania powinna mieścić w 1/3 pomiędzy podaną ceną minimalną a maksymalną.
Podane w tabeli akcje nie są najpopularniejszymi polskimi akcjami.
Leszek Koziorowski